عزت نفس

» عزت نفس

چقدر خودتان را خوب (بگوئید عالی) می‌دانید؟ چقدر خودتان را دوست‌‌داشتنی می‌بینید؟ این‌ها دو پایه‌ی اساسی عزت نفس (= حرمت نفس) هستند: اینکه چقدر خودتان را خوب و دوست‌داشتنی می‌بینید.

عزت نفس

عزت نفس، به باور اندیشمندانی چون آبراهام مازلو و دیگران، یکی از مهمترین نیازهای روانی انسان، پس از نیاز به محبت و تعلق است. وقتی شما عزت نفس دارید، معنایش این است که خودتان را چنانکه هستید، پذیرفته‌اید (خودپذیری دارید). و به خودتان احترام می‌گذارید. زمانی که خودتان به خودتان احترام می‌گذارید، به دیگران نیز غیرمستقیم پیام می‌دهید که به شما احترام بگذارند و برعکس، زمانی که عزت نفس شما پائین است انگار به طور ناخواسته به دیگران پیام می‌دهید که شما را نادیده بگیرند و با شما محترمانه برخورد نکنند.

عزت نفس از کودکی و در فاصله‌ی ۱۴ تا ۳۶ ماهگی یعنی از زمانی که انسان سخن گفتن و راه رفتن را آغاز می‌کند، در انسان شکل می‌گیرد.

نقطه مقابل عزت نفس، خود کم بینی

ضد عزت نفس، عقده‌ی حقارت یا خودکم‌بینی است، یعنی خود را بی‌ارزش یا کم ارزش دانستن. خودکم‌بینی دو نشانه‌ی اساسی دارد که هر دو دشمن عزت نفس به شمار می‌آیند:

شرم و خجالت:

شرمنده بودن از آنچه هستیم و داریم، دشمن بزرگ عزت نفس است. انسان نباید به خاطر قد، قیافه، وزن، شکلِ بینی(!)، ترکیب چهره، سن و سال، حتا افکار و باورها و تحصیلات خود احساس شرم کند.

کسی که عزت نفس بالا دارد، خودش را چنانکه هست می‌پذیرد و به خود و به داشته‌هایش افتخار می‌کند. با این وجود همیشه به خاطر دارد که رضایت از خود و داشته‌های خود نباید به مانعی در راه رشد و تعالی بیشتر او تبدیل شود.

ترس از قضاوت دیگران:

فردی که عزت نفس پائین دارد، خودش و دیگران را بد و خطرناک می‌بیند (من بد هستم ـ تو بد هستی) و بر این باور است که دیگران از هر طریق ممکن در صدد توطئه و آسیب‌رسانی به وی هستند. کمترین کاری که این افراد به اصطلاح بد انجام می‌دهند، قضاوت‌های منفی آزاردهنده است.

در عوض، کسی که عزت نفس بالا دارد، هم خود و هم دیگران را خوب و قابل اعتماد می‌بیند و اعتقادی به تئوری توطئه ندارد. به همین خاطر از انتقادهای دیگران با کمال میل استقبال می‌کند و از آن به عنوان ابزاری برای بهبود مستمر شخصیت، اندیشه، گفتار و کردار خود بهره می‌گیرد.

نکته‌ی بسیار مهم دیگری که باید در مورد عزت نفس گفته شود این است که عزت نفس یک “نگرش” است؛ نگرش مثبت به خود و به محاسن خود. و در پرتو همین نگرش مثبت است که فرد باور دارد خوب، دوست‌داشتنی و شایسته‌ی احترام است.

اگر از عزت نفس پائین رنج می‌برید، جای نگرانی نیست، با شرکت در دوره‌ی تعالی فردی نه تنها عزت نفس که اعتماد به نفس شما نیز با استفاده از راهکارهای عملی بهبود پیدا می‌کند.

۰ نظر / ۱۱۷ بازدید